Wat is Advaita Vedanta?

Wat is Advaita Vedanta?

Advaita Vedanta is de levende overdracht van Realisatie. De woorden ‘Advaita’ (geen-twee) en ‘Vedanta’ (Ved-anta, weten-einde) zeggen het al… Advaita Vedanta is de Nonduale overdracht van Realisatie en begint precies op het punt waar de Veda’s (Ved) eindigen (anta) en over zwijgen. Deze Nonduale overdacht kan derhalve niet via duale indirecte video- of boekenkennis worden overgebracht. Op het punt waar de heilige geschriften eindigen en tekortschieten (Vedanta) heb je een levende leermeester nodig die je via zijn Directheid door alle spirituele valkuilen heen kan loodsen.

Aanwezige: “Je spreekt wat betreft Zelfrealisatie vaak over het cruciale verschil tussen vijnana en jnana… Wat bedoel je daarmee?”

R: “Ja, in een zoek- en vindtocht maakt dit het verschil tussen het onderhouden van hogere wezenlijke kennis en Realisatie. Precies op het punt waar de (schijnbare) split van ‘waarnemer en waargenomene’ eindigt, begint de Advaita Vedanta. Wij spreken ook wel van het punt waar vijnana over gaat in Jnana. De ‘vi’ van vijnana staat voor die split. In Jnana is die (schijnbare) split verdwenen. Ook in de woorden Advaita en Vedanta vind je die ‘V’ terug. Derhalve kun je ook zeggen dat de Advaita Vedanta begint op het punt waar ‘de split van waarnemer en waargenomene’, van ‘boekenlezer en boek’, van ‘video-(Youtube)-kijker en video’ eindigt. Op dit punt is je lokaliseerbaarheid verdwenen en zijn de teachings die je hier ontvangt Directe ‘ruimtelijke teachings via en in het hart van het bestaan’.

Vijnana zit tussen a-jnana (onwetendheid) en Jnana (Wetendheid) in. Jnana is de Ruimtelijke Helderheid waarin zowel ‘onwetendheid’ als ‘weten’ in plaatsvinden. Wanneer iemand zijn leven enkel baseert op wereldse kennis, wordt dit ajnana genoemd. Wanneer iemand zijn leven baseert op wezenlijke kennis, Zelf-kennis, wordt dit vijnana genoemd. In de hoogste vorm van zelfkennis, de top van vijnana,  kom je er achter dat je eigenlijk, dat je wezenlijk, niets weet. Je weet dat je met weten en kennis, ook al is dat zelfkennis, in wezen niet-weet. Hiermee kom je tot de essentie van Vedanta, het einde van ‘weten’ en het einde van de Veda’s. Waar de Veda’s zwijgen, begint de nonduale overdracht via een leermeester. Het beperkte weten zal nooit bij het Onbeperkte kunnen... Hoe luidt de kosmische wetmatigheid hier?

Het beperkte past wel in het Onbeperkte, maar het Onbeperkte past niet in het beperkte!

Tot dit punt komen en dit zien is het toppunt van intelligentie. Je komt bij de uiterste grens van intelligentie. Het toppunt van intelligentie is dat het zijn eigen tekortkoming kan doorgronden en zich op dat punt neerlegt. Er vindt een opgave en overgave plaats (wat in het begin meestal met wat drama gepaard gaat). Derhalve kun je de top van vijnana aanduiden met Niet-weten. Wat betreft dit niet weten bestaat er een mooi citaat waarin Nisargadatta Maharaj uitlegt wat er in zijn eerste Realisatie gebeurde...”

Bezoeker aan Nisargadatta Maharaj: “U zegt dat uw realisatie plaatsvond op een bepaalde datum. Dat wil dus zeggen dat er op die datum iets met u gebeurde. Wat was dat?”

Nisargadatta Maharaj: “De geest hield op met het fabriceren van gebeurtenissen. Er kwam een eind aan het oude ononderbroken zoeken - Ik wilde niets en ik verwachtte niets - ik accepteerde niets meer als mijn eigendom. Er was geen ‘ik’ meer om voor te streven. Zelfs het naakte ‘ik ben’ vervaagde in het niets. Wat ik ook opmerkte, is dat ik al mijn gebruikelijke zekerheden kwijtraakte. Vroeger was ik van een heleboel dingen zeker, nu ben ik zeker van niets. Maar wat mij betreft heb ik niets verloren door niets te weten, want al mijn kennis berustte op een misverstand. Mijn niet-weten was op zichzelf gezien de herkenning van het feit dat de enige ware uitspraak die de geest kan doen, is: “Ik weet niets”…”

R: “In de Tao Teh Ching wordt dit aangeduid met ‘weten het Niet-weten...”

Tao Teh Ching: “Weten het Niet-weten, dat is hoog.
Niet weten het weten, dat is een ziekte.
Wie ziek is van die ziekte is niet ziek.
De Wijze is niet ziek, omdat hij ziek is van die ziekte.
Daarom is hij niet ziek.”

R: “Op dit punt weet je dat al het weten objectief is en niets met Zelfrealisatie te maken heeft. Je ontdekt hier de impasse van het zoeken. Je ontdekt hier dat elke strategie faalt. Klassiek ontdek je op dit punt het falen van intentie, bereiken, proberen, streven, motivatie, demotivatie, doelgerichtheid, ordening, prefereren, systematiseren, zelfmanagement, doen…  Metaforisch ontdek je hier dat ‘met een stap nemen naar de horizon, de horizon tegelijk ook een stap van je af beweegt’. Klassiek ontdek je hier de valkuil van vermijden en dat ook de andere kant op kijken of zelfs het wegrennen hier niet werken. One can't hide in Consciousness... Je ontdekt dat ‘met het wegrennen van de horizon, de horizon evenredig met je mee beweegt’. Bereiken is hier niet mogelijk en ontsnappen ook niet. Je zit klassiek muurvast. Klassiek ontdek je hier zelfs dat ‘met het geduldig afwachten voor de horizon (totdat hopelijk de Grace neerdaalt), de horizon geduldig met je mee wacht’.

Komt er in deze impasse een (onvermijdelijke) oprechtheid tot wasdom en raakt deze in bloei, dan kunnen alle strategieën en vormen van ‘doen’ en ‘zelf’, al het ‘doe-het-zelven’, uiteindelijk (misschien wel na eeuwen van incarnaties je rondjes aan het rad van Samsara rondgedraaid te hebben) door het zuiverende hart van Anahata trekken en raken in Vergetelheid. Anahata betekent immers ‘nog niet aangeraakt’, ‘nog niet kloppend’. Wanneer de levenskracht daadwerkelijk door Anahata trekt, begint het te kloppen en krijgt het zijn kloppende werking.

Hier gaat Niet-weten over in causale zelfvergetelheid. Pas wanneer in Niet-weten ‘strategie en dramatisatie’ zijn doorzien, neergelegd en zijn weggeëbd, begint de functionaliteit Zelfvergetelheid en het kloppende hart van Anahata hun aanwakkerende werkzaamheid te krijgen. Alles wordt gezuiverd, ‘uitgegumd’, maar ook wakker geschud. Jezus zegt hier zoiets als: ‘Kom tot Mij en al je zonden worden vergeven’. De duale levensstroom van ervaringen trekt door het kloppende hart van Anahata (klop en er wordt opengedaan) en wordt gezuiverd van zijn gespletenheid. De split, de ‘vi’ van vijnana verdwijnt en Jnana blijft over. De onzuivere levensstroom die door het zuiverende hart van Anahata trekt, verandert in de gezuiverde levensstroom van Nahata. Pas wanneer ajnana en vijnana via de opgave en overgave in Niet-weten tot zelfvergetelheid komen en worden getranscendeerd, ontstaat er een opgaan in de ruimtelijke Helderheid van Wetendheid en is er wis en waarachtig sprake van Jnana.

In mijn traditie spreken we van ‘the transmission of Heart & Space’. Het is vrij zeldzaam dat een zoeker toe is aan deze Directe ruimtelijke hart-teachings. Via de Advaita Vedanta gaat het individuele over in het Universele. Op een bepaalde manier kun je zeggen dat je op dit punt niet alleen genoeg moet hebben van het collectieve bewustzijn, maar ook van individualiteit (met nog altijd zijn aandachttekort, eigen-‘wijsheid’, uniekheidstrauma en machtsdrang). De meeste mensen blijven in de split van vijnana hangen omdat de maatschappij en hun hele omgeving er naar is ingericht en hen ertoe blijft stimuleren. Je kunt rustig zeggen dat het collectieve- en individuele-bewustzijn verslaaft zijn geraakt aan deze split en de verpersoonlijking van het bestaan. De Advaita Vedanta is er voor die zeldzame diamantjes die het jasje van het individuele zijn ontgroeit, er aan toe zijn om niet langer rond te dolen in de vijnanische spiegelgangenstelsels en het einde van de fuik van split-mind bereikt hebben. Op dit punt staat een mens weer open en is bereid om wis en waarachtig de Nonduale teachings van de Advaita Vedanta te ontvangen en werkelijk te verstaan.”

Aanwezige: “Soms wordt de Advaita Vedanta ook wel aangeduid met Jnana Yoga. Kun je iets zeggen over Jnana yoga?”

R: “Vaak wordt Jnana Yoga de yoga van kennis genoemd. In wezen is Jnana yoga niet de yoga van kennis maar van Kennendheid (de ruimte van kennen). Jnana yoga is niet de yoga van wereldse kennis en ook niet van wezenlijke Kennis met een grote K, maar is de Yoga (Heelheid en heling) van Kennendheid, Wetendheid, Beschikbaarheid, Tegenwoordigheid... Kennendheid of Wetendheid is de ruimte of de expansie die zowel ‘weten’ en ‘onwetendheid’, ‘kennen’ als ‘ontkennen’ bevat en omvat.

Als men eraan durft toe te geven, dan heeft wereldse kennis, maar zelfs ook wezenlijke Kennis, je nog steeds niet echt gelukkig gemaakt. Als je gevoelig bent en er werkelijk naar durft te kijken, heeft het je eigenlijk alleen nog maar ongelukkiger gemaakt. Je hebt nu wel weet van het ‘een en ander’ of ‘weet hoe het zit’, maar je voelt je in al je gevoeligheid er hierdoor nu juist helemaal afgescheiden van. De gespletenheid van ‘waarnemer en waargenomene’ is er via kennis alleen maar groter op geworden. Misschien dat die kennis je oppervlakkig naar je onwetende medemensen wel een machtig gevoel geeft waardoor je imposanter lijkt, maar ze voedt in wezen de illusie van waaruit je nog steeds vertrekt. Voor macht en kennis heb je reflectoren nodig, je wilt dat er iets overdrachtelijks terugkomt, je wilt toehoring, erkenning, herkenning, aanzien, aandacht…  Geluk en Liefde hebben niets nodig. Kennis maak niet gelukkig, laat staan dat het je vrij maakt.

Wanneer je in een bepaald stadium geen levende leermeester hebt ontmoet, heeft het vergaren van kennis (wereldse en wezenlijke kennis) een enorme, haast onoverbrugbare, kloof opgeworpen. Alleen een Jnani kan zo’n mens nog bereiken en helpen. De overbrugging via een Jnani die Kennendheid heet, toont je onmiddellijk je Helderheid, maar ook je Gelukzaligheid en Vrijheid.”

Wat is Nondualiteit?